Mục lục [Ẩn]
AI đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống và làm việc của chúng ta. Ngành kế toán cũng không nằm ngoài xu hướng này. Ứng dụng AI trong kế toán đã và đang mang lại những thay đổi tích cực, giúp tự động hóa các quy trình, nâng cao độ chính xác và hiệu quả làm việc. Hãy cùng AI FIRST tìm hiểu rõ hơn về cách AI được ứng dụng trong kế toán, những lợi ích mà nó mang lại cũng như những xu hướng phát triển trong tương lai.
1. AI trong kế toán là gì?
AI trong kế toán là việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động hóa, tối ưu hóa và nâng cao hiệu quả các quy trình kế toán, bao gồm nhập liệu, phân tích tài chính, phát hiện gian lận, lập báo cáo và dự báo tài chính, giúp giảm thiểu sai sót và tăng cường khả năng ra quyết định chiến lược. Bằng cách sử dụng các thuật toán học máy (machine learning) và xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), AI giúp giảm thiểu sai sót do con người, tăng tốc độ xử lý dữ liệu, nâng cao độ chính xác và hỗ trợ các nhà quản lý ra quyết định tài chính dựa trên dữ liệu. AI trong kế toán không chỉ giúp tự động hóa các tác vụ lặp lại mà còn cải thiện khả năng phân tích chuyên sâu, tạo ra các chiến lược tài chính và kế hoạch ngân sách tối ưu.

2. Tầm quan trọng của việc ứng dụng AI trong kế toán
Trong kỷ nguyên số, khi khối lượng dữ liệu ngày càng tăng và các yêu cầu về độ chính xác, tốc độ trong công việc kế toán trở nên cao hơn bao giờ hết, trí tuệ nhân tạo (AI) đã xuất hiện như một giải pháp đột phá. AI không chỉ đơn thuần là một công cụ hỗ trợ, mà còn là một người bạn đồng hành đắc lực, giúp các kế toán viên giải quyết hiệu quả những thách thức phức tạp.

- AI giúp tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại, giải phóng nhân sự cho những nhiệm vụ sáng tạo và có giá trị gia tăng cao hơn. Thay vì dành hàng giờ để nhập liệu, đối chiếu sổ sách, các kế toán viên có thể tập trung vào việc phân tích dữ liệu, đưa ra các quyết định chiến lược.
- AI sở hữu khả năng xử lý lượng lớn dữ liệu một cách nhanh chóng và chính xác, từ đó phát hiện ra những xu hướng, mối tương quan mà con người khó có thể nhận biết. Điều này giúp các doanh nghiệp dự báo tình hình kinh doanh chính xác hơn, đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả.
- AI còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện gian lận và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động kế toán. Với khả năng phân tích các giao dịch bất thường, AI giúp ngăn chặn các hành vi gian lận, bảo vệ tài sản của doanh nghiệp.
- Việc ứng dụng AI trong kế toán còn góp phần nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Các chatbot được hỗ trợ bởi AI có thể trả lời các câu hỏi liên quan đến hóa đơn, thuế một cách nhanh chóng và chính xác, tạo sự hài lòng cho khách hàng.
Trong tương lai, AI sẽ tiếp tục phát triển và đóng vai trò ngày càng quan trọng trong lĩnh vực kế toán. Các công cụ AI sẽ trở nên thông minh hơn, có khả năng tự học hỏi và thích ứng với những thay đổi của thị trường. Việc ứng dụng AI không chỉ giúp các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động mà còn tạo ra những cơ hội mới cho các kế toán viên, giúp họ chuyển đổi từ những công việc lặp đi lặp lại sang những công việc sáng tạo và có giá trị cao hơn.
3. Các ứng dụng AI trong kế toán hiệu quả nhất hiện nay
Trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành kế toán. Nhờ khả năng xử lý dữ liệu lớn, học máy và tự động hóa, AI giúp các kế toán viên giải quyết các nhiệm vụ phức tạp một cách nhanh chóng và chính xác hơn. Dưới đây là một số ứng dụng hiệu quả nhất của AI trong kế toán hiện nay:

- Tự động hóa quy trình nhập liệu: AI có thể tự động hóa việc nhập liệu các dữ liệu kế toán từ hóa đơn, phiếu thu, phiếu chi,... vào hệ thống. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu lỗi sai so với việc nhập liệu thủ công
- Phân tích dữ liệu tài chính: AI giúp phân tích một lượng lớn dữ liệu tài chính để phát hiện các xu hướng, mối tương quan và bất thường. Nhờ đó, các kế toán viên có thể đưa ra những dự báo chính xác hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp và đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt
- Phát hiện gian lận: AI có thể phân tích các giao dịch tài chính để phát hiện các hành vi gian lận như gian lận thuế, tham nhũng,... Điều này giúp bảo vệ tài sản của doanh nghiệp và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh
- Dự báo tài chính: AI sử dụng các thuật toán học máy để dự báo doanh thu, chi phí và các chỉ số tài chính khác. Điều này giúp các doanh nghiệp lập kế hoạch kinh doanh hiệu quả hơn
- Tối ưu hóa thuế: AI có thể giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa nghĩa vụ thuế bằng cách phân tích các quy định thuế và tìm ra các cơ hội giảm thuế hợp pháp
- Chatbot hỗ trợ khách hàng: AI chatbot có thể trả lời các câu hỏi của khách hàng về hóa đơn, thanh toán, hoặc các vấn đề liên quan đến kế toán một cách nhanh chóng và chính xác, 24/7
- Kiểm toán: AI có thể hỗ trợ quá trình kiểm toán bằng cách tự động hóa các công việc kiểm tra, phân tích dữ liệu và đánh giá rủi ro
4. Các công cụ AI hỗ trợ kế toán
Để tận dụng tối đa sức mạnh của AI trong kế toán, nhiều công cụ và phần mềm đã được phát triển, giúp tự động hóa các quy trình, nâng cao hiệu quả làm việc và đưa ra những quyết định kinh doanh thông minh hơn. Dựa trên các chức năng chính, chúng ta có thể chia các công cụ AI trong kế toán thành các nhóm sau:
- Nhóm công cụ tự động hoá quy trình
- Nhóm công cụ phân tích dữ liệu
- Nhóm công cụ hỗ trợ chức năng kế toán toàn diện
- Ngoài ra còn có một số công cụ ứng dụng AI hỗ trợ một số tính năng chuyên biệt về phân tích tài chính, gian lận, chatbot và trợ lý ảo khác.
4.1. Nhóm công cụ tự động hóa quy trình
Các công cụ này tập trung vào việc tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại, giảm thiểu lỗi sai và tiết kiệm thời gian cho kế toán viên. Một số công cụ AI hỗ trợ chức năng kế toán này là:
Chức năng |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
|
UiPath |
Tự động hóa quy trình robot (RPA), tích hợp với nhiều hệ thống khác nhau |
Linh hoạt, tùy biến cao, phù hợp với nhiều quy trình |
Cần chuyên môn kỹ thuật để thiết lập và quản lý |
Automation Anywhere |
Tương tự UiPath, chuyên về tự động hóa quy trình |
Linh hoạt, tùy biến cao, phù hợp với nhiều quy trình |
Chi phí triển khai ban đầu có thể cao |
Blue Prism |
Tự động hóa quy trình phức tạp, đảm bảo tính bảo mật cao |
Khả năng tích hợp với các hệ thống kế toán lớn, độ tin cậy cao |
Cần thời gian để triển khai và đào tạo |
4.2. Nhóm công cụ phân tích dữ liệu
Các công cụ này sử dụng các thuật toán học máy để phân tích dữ liệu tài chính, phát hiện các xu hướng, bất thường và hỗ trợ ra quyết định.
Chức năng |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
||
Tableau |
Trực quan hóa dữ liệu, tạo báo cáo, phân tích dự đoán |
Giao diện trực quan, dễ sử dụng, nhiều tùy chọn tùy biến |
Cần thời gian để làm quen với các tính năng phức tạp |
|
Power BI |
Tương tự Tableau, tích hợp sâu với các sản phẩm của Microsoft |
Dễ dàng kết nối với các nguồn dữ liệu khác, cộng đồng người dùng lớn |
Cần kiến thức về Power Query để xử lý dữ liệu |
|
Alteryx |
Xử lý dữ liệu, phân tích dự đoán, tự động hóa quy trình |
Linh hoạt, có thể tùy chỉnh các workflow, tích hợp với nhiều nguồn dữ liệu |
Giao diện phức tạp, cần thời gian để làm quen |
4.3. Nhóm công cụ hỗ trợ kế toán toàn diện
Dưới đây là 5 công cụ AI đáng chú ý nhất hiện nay đang được các kế toán viên tin dùng:
Chức năng |
Ưu điểm |
Nhược điểm |
|
QuickBooks AI |
Tự động hóa nhập liệu, phân loại giao dịch, tạo báo cáo tài chính, dự báo doanh thu |
Giao diện thân thiện, dễ sử dụng, tích hợp nhiều tính năng |
Chi phí khá cao đối với doanh nghiệp nhỏ |
Xero |
Tự động hóa quy trình kế toán, quản lý thuế, tạo hóa đơn điện tử, phân tích dữ liệu tài chính |
Tích hợp với nhiều ứng dụng khác, giao diện trực quan |
Cần thời gian để làm quen với hệ thống |
Sage |
Quản lý tài chính toàn diện, từ kế toán đến quản lý tiền mặt, dự báo tài chính |
Cung cấp giải pháp cho các doanh nghiệp vừa và lớn, tính năng bảo mật cao |
Giao diện có phần phức tạp |
MindBridge AI |
Phân tích dữ liệu tài chính, phát hiện gian lận, đánh giá rủi ro, tự động hóa kiểm toán |
Độ chính xác cao, khả năng phát hiện gian lận sớm |
Cần chuyên môn để sử dụng hiệu quả |
Automation Anywhere |
Tự động hóa quy trình robot, tích hợp với các hệ thống kế toán khác |
Linh hoạt, tùy biến cao, phù hợp với nhiều quy trình khác nhau |
Cần đầu tư về hạ tầng và nhân lực để triển khai |
5. Làm thế nào để doanh nghiệp ứng dụng AI trong kế toán một cách hiệu quả?
Việc ứng dụng AI vào kế toán mang lại nhiều lợi ích, nhưng để đạt được hiệu quả cao, doanh nghiệp cần có một chiến lược cụ thể và thực hiện các bước sau:

Bước 1. Xác định mục tiêu rõ ràng:
- Đánh giá tình hình hiện tại: Nhận diện những điểm yếu, công đoạn nào đang tốn nhiều thời gian, dễ xảy ra sai sót trong quy trình kế toán hiện tại
- Xác định mục tiêu cụ thể: Ví dụ: Giảm thời gian xử lý hóa đơn từ 3 ngày xuống còn 1 ngày, giảm tỷ lệ lỗi nhập liệu xuống dưới 1%, tăng độ chính xác dự báo doanh thu lên 10%
- Đặt ra chỉ số đo lường (KPI): Xây dựng các chỉ số để đánh giá hiệu quả của việc ứng dụng AI, ví dụ: thời gian xử lý trung bình, tỷ lệ lỗi, độ chính xác dự báo
Bước 2. Chọn công cụ và phần mềm phù hợp:
- So sánh các giải pháp: So sánh các công cụ AI trên thị trường dựa trên các tiêu chí như: chức năng, khả năng tích hợp, giá cả, hỗ trợ khách hàng…
- Thử nghiệm phiên bản miễn phí: Sử dụng bản dùng thử để đánh giá tính phù hợp của công cụ với nhu cầu của doanh nghiệp
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Tư vấn từ các chuyên gia về AI và kế toán để đưa ra quyết định cuối cùng
Bước 3. Chuẩn bị dữ liệu:
- Thu thập dữ liệu: Sưu tầm tất cả các dữ liệu liên quan đến kế toán, bao gồm hóa đơn, chứng từ, báo cáo tài chính
- Làm sạch dữ liệu: Kiểm tra và sửa chữa các lỗi sai, dữ liệu trùng lặp, thiếu sót
- Cấu trúc dữ liệu: Tổ chức dữ liệu theo một định dạng nhất quán, dễ dàng cho AI xử lý
Bước 4. Đào tạo nhân viên:
- Tổ chức các buổi tập huấn: Giới thiệu về AI, cách thức hoạt động và lợi ích của AI trong kế toán
- Hướng dẫn sử dụng công cụ: Đào tạo nhân viên cách sử dụng các công cụ AI một cách hiệu quả
- Thay đổi văn hóa làm việc: Tạo một môi trường làm việc khuyến khích sự đổi mới và tiếp thu công nghệ mới
Bước 5. Triển khai và theo dõi:
- Bắt đầu với quy mô nhỏ: Áp dụng AI vào một quy trình nhỏ để đánh giá hiệu quả và rủi ro
- Theo dõi hiệu suất: Sử dụng các chỉ số KPI để theo dõi hiệu quả của việc ứng dụng AI
- Điều chỉnh và cải tiến: Liên tục điều chỉnh và cải tiến quá trình ứng dụng AI dựa trên kết quả đánh giá
Bước 6. Bảo mật dữ liệu:
- Xây dựng hệ thống bảo mật: Đảm bảo an toàn cho dữ liệu bằng cách sử dụng các phần mềm bảo mật, tường lửa
- Quản lý truy cập: Hạn chế quyền truy cập vào dữ liệu cho những người không có thẩm quyền
- Đào tạo nhận thức về an ninh: Giáo dục nhân viên về các mối nguy hiểm và cách bảo vệ thông tin
Việc ứng dụng AI trong kế toán là một hành trình đòi hỏi sự đầu tư và thích ứng liên tục. Để đạt được hiệu quả cao, doanh nghiệp cần linh hoạt trong việc điều chỉnh chiến lược và công cụ AI theo sự thay đổi của thị trường và nhu cầu kinh doanh. Hơn nữa, việc hợp tác với các chuyên gia AI và kế toán là vô cùng quan trọng, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ và khắc phục những khó khăn có thể gặp phải. Mặc dù đòi hỏi một khoản đầu tư ban đầu, nhưng việc ứng dụng AI sẽ mang lại những lợi ích lâu dài như tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
6. Xu hướng phát triển của công cụ ứng dụng AI trong kế toán
AI đang và sẽ tiếp tục thay đổi cách thức chúng ta làm kế toán. Để tận dụng tối đa tiềm năng của AI, các doanh nghiệp cần chủ động cập nhật thông tin, đầu tư vào công nghệ và đào tạo nhân viên. Việc ứng dụng AI không chỉ giúp tăng hiệu quả làm việc mà còn mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp trong thời đại số.

- Tự động hóa toàn diện các quy trình kế toán: AI sẽ ngày càng xâm nhập vào các quy trình phức tạp hơn như phân tích tài chính, lập báo cáo, thậm chí là kiểm toán. Ví dụ: Các công cụ AI hiện nay có thể tự động phân loại hóa đơn, đối chiếu sổ sách, phát hiện các giao dịch bất thường, và thậm chí là đưa ra các khuyến nghị về kế hoạch thuế
- Tăng cường khả năng phân tích dự đoán: AI sẽ giúp doanh nghiệp dự báo chính xác hơn về doanh thu, chi phí, dòng tiền, từ đó hỗ trợ ra quyết định kinh doanh hiệu quả hơn. Bằng cách phân tích dữ liệu lịch sử và các yếu tố bên ngoài, AI có thể dự báo doanh số bán hàng theo mùa, xác định các sản phẩm bán chạy và đưa ra khuyến nghị về chiến lược marketing
- Công cụ kế toán thông minh hơn: AI sẽ giúp các công cụ kế toán trở nên thông minh hơn, hiểu rõ hơn về nhu cầu của từng doanh nghiệp và cung cấp các tính năng phù hợp. Ví dụ các chatbot kế toán sẽ có thể trả lời các câu hỏi phức tạp của khách hàng, cung cấp các báo cáo tùy chỉnh và hỗ trợ các quyết định tài chính cá nhân
- Tích hợp sâu rộng với các hệ thống khác: AI sẽ được tích hợp sâu rộng, liền mạch với các hệ thống khác như CRM, ERP, để tạo ra một hệ sinh thái số toàn diện. Các dữ liệu kế toán sẽ được tự động cập nhật vào hệ thống CRM, giúp nhân viên bán hàng nắm bắt được thông tin khách hàng một cách nhanh chóng và chính xác
- Tăng cường bảo mật dữ liệu: Với sự phát triển của AI, các giải pháp bảo mật cũng sẽ được nâng cao để bảo vệ dữ liệu tài chính của doanh nghiệp. Các công cụ AI sẽ giúp phát hiện các hoạt động bất thường, ngăn chặn các cuộc tấn công mạng và bảo vệ thông tin khách hàng
- Phát triển các ứng dụng AI chuyên biệt cho từng ngành: AI sẽ được phát triển để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng ngành, từ sản xuất, bán lẻ đến dịch vụ. Ví dụ: Các công ty sản xuất có thể sử dụng AI để quản lý hàng tồn kho, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, trong khi các công ty bán lẻ có thể sử dụng AI để phân tích hành vi khách hàng và cá nhân hóa chiến lược marketing
Việc ứng dụng AI trong kế toán không chỉ là một xu hướng mà còn là một giải pháp tối ưu để nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc. Với những lợi ích vượt trội mà AI mang lại, việc áp dụng công nghệ này vào kế toán là điều tất yếu. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của AI, các doanh nghiệp cần có sự đầu tư thích hợp về công nghệ, nguồn nhân lực và thay đổi về tư duy. Trong tương lai, AI sẽ tiếp tục phát triển và đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc định hình lại ngành kế toán.