GIẢI PHÁP CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG LĨNH VỰC TÀI CHÍNH HIỆU QUẢ

Mục lục [Ẩn]

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu để doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Nhờ ứng dụng công nghệ cốt lõi như AI, Big Data, Blockchain hay Cloud, các quy trình tài chính được tối ưu, minh bạch và an toàn hơn. Cùng AI First tìm hiểu những giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp bứt phá trong lĩnh vực tài chính và xây dựng nền tảng tăng trưởng bền vững.

Những ý chính trong bài viết:

Thực trạng chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính tại Việt Nam.

Tầm quan trọng của chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính.

Các công nghệ cốt lõi trong chuyển đổi số tài chính: AI và ML, Blockchain, điện toán đám mây, RPA, Big Data.

Lộ trình triển khai chuyển đổi số tài chính: Từ đánh giá hiện trạng tài chính, chuẩn hoá dữ liệu, lựa chọn công cụ AI, xây dựng chiến lược, triển khai thí điểm đến đo lường hiệu quả.

Giải pháp chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính hiệu quả.

Thách thức khi doanh nghiệp chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính.

Ví dụ về doanh nghiệp tài chính chuyển đổi số thành công: Techcombank và MB Bank.

1. Thực trạng chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, ngành tài chính – ngân hàng Việt Nam đã chứng kiến bước chuyển mình mạnh mẽ theo xu hướng số hoá. Mặt khác, ở khía cạnh hiệu quả tài chính của doanh nghiệp nói chung (trong đó có các tổ chức tài chính, doanh nghiệp fintech…), một nghiên cứu khảo sát 314 lãnh đạo doanh nghiệp tại Việt Nam cho thấy việc ứng dụng điện toán đám mây (Cloud), phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) có tác động tích cực đáng kể tới doanh thu, lợi nhuận và ROA.

Nhìn tổng thể, chuyển đổi số đã giúp ngành tài chính Việt Nam đạt bước tiến rõ rệt về hiệu quả, minh bạch và năng suất lao động. Các quy trình thủ tục thuế, hải quan, kho bạc, chứng khoán đã được điện tử hóa gần như hoàn toàn; các công nghệ mới như AI, Big Data, Blockchain đang được ứng dụng thực tế, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm chi phí vận hành.
Tuy nhiên, thách thức lớn vẫn nằm ở hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, thiếu nhân lực số chất lượng cao và rào cản pháp lý trong việc chia sẻ dữ liệu liên ngành.

2. Vì sao chuyển đổi số trong tài chính là vấn đề cấp thiết?

Trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh và biến động khó lường, việc chuyển đổi số trong quản trị tài chính doanh nghiệp không còn là xu hướng, mà đã trở thành nhu cầu cấp thiết.

Quản lý dòng tiền chính xác: Dòng tiền là “mạch máu” sống còn của doanh nghiệp. Việc ứng dụng các công cụ tài chính số, như phần mềm kế toán AI, hệ thống ERP tích hợp, giúp doanh nghiệp theo dõi dòng tiền ra vào theo thời gian thực, dễ dàng dự báo dòng tiền ngắn hạn, phát hiện sớm tình trạng thiếu hụt, và lên kế hoạch điều phối nguồn lực hiệu quả hơn.
Minh bạch tài chính để dễ dàng tiếp cận vốn: Đối với doanh nghiệp SME, việc tiếp cận vốn từ ngân hàng, nhà đầu tư hay quỹ tăng trưởng đòi hỏi báo cáo tài chính minh bạch và được số hóa đầy đủ. Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp chuẩn hóa quy trình kế toán, kiểm toán, giảm thiểu thao tác thủ công, từ đó tăng độ tin cậy của dữ liệu và nâng cao khả năng được phê duyệt hồ sơ vay vốn nhanh chóng.
Giảm sai sót và rủi ro tài chính: Sai sót kế toán, thất thoát dữ liệu, nhầm lẫn trong xử lý hóa đơn hay quyết toán là những rủi ro tiềm ẩn nếu doanh nghiệp còn vận hành tài chính theo kiểu thủ công. Khi áp dụng chuyển đổi số, hệ thống sẽ tự động kiểm tra – đối chiếu – cảnh báo, giúp giảm thiểu lỗi con người và đảm bảo tính chính xác, tuân thủ quy định pháp luật tài chính.
Hỗ trợ ra quyết định nhanh và chính xác bằng dữ liệu: Một trong những ưu điểm lớn nhất của tài chính số là khả năng tổng hợp và phân tích dữ liệu tài chính tự động. Chủ doanh nghiệp và ban điều hành có thể truy cập báo cáo tức thì, xem các chỉ số tài chính trực quan như EBITDA, biên lợi nhuận, công nợ, dòng tiền hoạt động...
Tăng khả năng cạnh tranh và mở rộng quy mô: Doanh nghiệp áp dụng chuyển đổi số trong tài chính có thể tăng tốc độ phản ứng với thị trường, tối ưu chi phí vận hành, đồng thời xây dựng nền tảng dữ liệu vững chắc để mở rộng quy mô, triển khai chiến lược tăng trưởng bền vững.

3. Các công nghệ cốt lõi thúc đẩy chuyển đổi số tài chính

Để chuyển đổi số tài chính diễn ra thành công, doanh nghiệp cần tận dụng sức mạnh của những công nghệ cốt lõi. Đây là những nền tảng đóng vai trò “xương sống”, giúp tối ưu quy trình, đảm bảo tính minh bạch và nâng cao hiệu quả vận hành.

Các công nghệ cốt lõi thúc đẩy chuyển đổi số tài chính:

AI & Machine Learning: Có khả năng học hỏi liên tục, xử lý dữ liệu lớn và dự đoán xu hướng chính xác, giúp hệ thống tài chính thông minh hơn.

Blockchain: Hoạt động phi tập trung, minh bạch và bất biến, bảo mật cao, tạo niềm tin trong giao dịch tài chính số.

Cloud Computing: Linh hoạt mở rộng, truy cập mọi lúc mọi nơi, tiết kiệm chi phí hạ tầng, hỗ trợ hoạt động tài chính toàn cầu.

RPA (Tự động hóa quy trình bằng robot): Mô phỏng thao tác con người, xử lý chính xác và nhanh chóng, có thể vận hành 24/7.

Big Data: Xử lý khối lượng dữ liệu cực lớn, tốc độ phân tích thời gian thực, đa dạng nguồn dữ liệu để cung cấp insight toàn diện

3.1. Trí tuệ nhân tạo (AI) và Machine Learning

Machine Learning là hai công nghệ giúp hệ thống tài chính trở nên thông minh hơn trong việc xử lý và phân tích dữ liệu. Chúng hoạt động dựa trên các thuật toán có khả năng học hỏi và cải thiện độ chính xác theo thời gian. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định tài chính dựa trên dữ liệu, thay vì chỉ dựa vào kinh nghiệm hay phán đoán chủ quan. Đây là nền tảng cốt lõi để nâng cao tốc độ, tính chính xác và khả năng dự báo trong quản lý tài chính số.

Khả năng học hỏi liên tục: AI và Machine Learning càng được cung cấp nhiều dữ liệu thì khả năng phân tích càng chính xác. Điều này giúp hệ thống thích nghi nhanh với sự thay đổi của thị trường tài chính.
Xử lý dữ liệu quy mô lớn: Có thể phân tích hàng triệu bản ghi chỉ trong thời gian ngắn, vượt xa khả năng thủ công của con người. Đây là đặc điểm quan trọng trong bối cảnh dữ liệu tài chính ngày càng khổng lồ.
Khả năng dự đoán và phân tích sâu: Không chỉ xử lý dữ liệu hiện tại, AI còn dự đoán được xu hướng và rủi ro tương lai, mang lại lợi thế cạnh tranh dài hạn cho doanh nghiệp.

3.2. Blockchain

Blockchain nổi bật với khả năng lưu trữ dữ liệu theo dạng chuỗi khối phi tập trung. Công nghệ này đảm bảo rằng một khi thông tin đã được ghi nhận thì không thể thay đổi, từ đó tạo ra sự minh bạch và đáng tin cậy. Đối với tài chính, blockchain chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp xây dựng một hệ thống giao dịch an toàn và hạn chế tối đa gian lận.

Phi tập trung: Dữ liệu không nằm trong tay một tổ chức duy nhất mà được phân tán trên nhiều nút mạng khác nhau.
Minh bạch và bất biến: Mỗi giao dịch đều được lưu lại trong sổ cái công khai, bất kỳ ai cũng có thể kiểm chứng. Dữ liệu đã ghi thì không thể chỉnh sửa, đảm bảo sự minh bạch tuyệt đối.
Mức độ bảo mật cao: Blockchain sử dụng cơ chế mã hóa nâng cao để ngăn chặn xâm nhập và gian lận. Đây là một trong những đặc điểm quan trọng nhất, đặc biệt với lĩnh vực tài chính – nơi tính bảo mật luôn được đặt lên hàng đầu.

3.3. Điện toán đám mây (Cloud Computing)

Cloud Computing đang thay đổi cách thức các doanh nghiệp tài chính lưu trữ và xử lý dữ liệu. Thay vì đầu tư hệ thống máy chủ đắt đỏ, doanh nghiệp có thể khai thác hạ tầng đám mây linh hoạt và mở rộng dễ dàng. Đặc điểm nổi bật của cloud là khả năng truy cập toàn cầu, hỗ trợ doanh nghiệp vận hành xuyên biên giới trong kỷ nguyên số.

Khả năng mở rộng linh hoạt: Cloud cho phép tăng hoặc giảm dung lượng lưu trữ và xử lý theo nhu cầu thực tế, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo hiệu suất.
Truy cập mọi lúc, mọi nơi: Chỉ cần kết nối internet, nhân sự tài chính có thể làm việc từ bất kỳ đâu. Đây là lợi thế lớn trong bối cảnh xu hướng làm việc từ xa ngày càng phổ biến.
Tiết kiệm chi phí hạ tầng: Doanh nghiệp không cần phải đầu tư máy chủ vật lý với chi phí bảo trì cao, mà chỉ trả phí dựa trên nhu cầu sử dụng, linh hoạt và kinh tế hơn.

3.4. Tự động hóa quy trình bằng robot (RPA)

Công nghệ RPA mang đến khả năng mô phỏng chính xác thao tác của con người trên các hệ thống tài chính – kế toán. Khác với AI, RPA không tự học mà được lập trình để xử lý công việc lặp lại. Điểm mạnh của RPA là tốc độ, độ chính xác và khả năng hoạt động liên tục mà không cần nghỉ ngơi, giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí nhân sự.

Mô phỏng thao tác con người: RPA thực hiện chính xác các bước giống như nhân viên thật, từ nhập liệu đến đối chiếu thông tin, nhưng nhanh chóng và ít sai sót hơn.
Độ chính xác vượt trội: RPA gần như loại bỏ hoàn toàn lỗi do con người gây ra trong các tác vụ lặp lại, đảm bảo dữ liệu luôn được xử lý đúng đắn.
Hoạt động liên tục 24/7: Không cần nghỉ ngơi như con người, RPA có thể vận hành suốt ngày đêm, tối ưu năng suất cho hệ thống tài chính.

3.5. Dữ liệu lớn (Big Data)

Big Data là công nghệ giúp doanh nghiệp khai thác giá trị từ khối lượng dữ liệu khổng lồ với tốc độ xử lý cực nhanh. Trong ngành tài chính, Big Data cho phép phân tích sâu và đa chiều, từ đó phát hiện xu hướng thị trường, rủi ro tiềm ẩn và hành vi khách hàng. Đây là công nghệ nền tảng để đưa ra quyết định chiến lược dựa trên bằng chứng thay vì cảm tính.

Dung lượng cực lớn: Big Data xử lý được khối dữ liệu khổng lồ, từ vài triệu đến hàng tỷ bản ghi, điều mà công nghệ truyền thống khó đáp ứng.
Tốc độ xử lý theo thời gian thực: Hệ thống có thể phân tích dữ liệu tức thì, giúp doanh nghiệp phản ứng nhanh với biến động thị trường.
Đa dạng nguồn dữ liệu: Không chỉ dữ liệu có cấu trúc (số liệu, bảng biểu), Big Data còn phân tích dữ liệu phi cấu trúc như văn bản, hình ảnh, video, mang lại góc nhìn toàn diện hơn.

4. Lộ trình triển khai chuyển đổi số tài chính cho doanh nghiệp

Chuyển đổi số tài chính không thể diễn ra trong ngày một ngày hai, mà cần một lộ trình khoa học và cụ thể. Mỗi bước triển khai đều đóng vai trò như một mắt xích quan trọng, đảm bảo doanh nghiệp vừa tận dụng tốt nguồn lực hiện có vừa xây dựng nền tảng tài chính số bền vững.

Các bước triển hkai chuyển đổi số tài chính:

Bước 1: Đánh giá hiện trạng tài chính và mức độ sẵn sàng số hóa

Bước 2: Chuẩn hoá và hợp nhất dữ liệu tài chính

Bước 3: Lựa chọn công cụ & thiết lập hệ sinh thái tài chính số

Bước 4: Xây dựng chiến lược và văn hoá chuyển đổi số

Bước 5: Triển khai thí điểm đào tạo nhân sự, chuyển đổi quy trình

Bước 6: Đo lường hiệu quả & tối ưu liên tục

Bước 1: Đánh giá hiện trạng tài chính và mức độ sẵn sàng số hóa

Đây là giai đoạn khởi đầu giúp doanh nghiệp hiểu rõ vị trí hiện tại của mình trong hành trình số hóa. Khi có cái nhìn toàn diện về hệ thống tài chính, doanh nghiệp sẽ xác định được khoảng trống cần cải thiện và đặt ra mục tiêu số hóa phù hợp.

Rà soát quy trình tài chính hiện tại: phân tích hệ thống kế toán, báo cáo, luồng công việc để tìm điểm yếu và hạn chế.
Phát hiện vấn đề tồn tại: xác định những khâu thủ công, chậm trễ, thiếu chính xác gây ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính.
Đánh giá hạ tầng công nghệ: xem xét phần mềm, hệ thống lưu trữ, mức độ sẵn sàng về bảo mật.
Xem xét nguồn lực nội bộ: đánh giá trình độ nhân sự và khả năng ngân sách đầu tư cho chuyển đổi số.

Bước 2: Chuẩn hoá và hợp nhất dữ liệu tài chính

Dữ liệu tài chính là “nguồn máu” của doanh nghiệp, nhưng nếu không được chuẩn hóa sẽ gây ra sai lệch trong phân tích và dự báo. Ở bước này, doanh nghiệp cần tập trung vào việc làm sạch dữ liệu, đồng bộ giữa các hệ thống và hợp nhất vào kho dữ liệu tập trung. Nhờ vậy, thông tin được sử dụng cho chuyển đổi số sẽ minh bạch, chính xác và có giá trị.

Chuẩn hóa dữ liệu: thống nhất định dạng số liệu, mã tài khoản, danh mục chi phí để dễ dàng quản lý.
Làm sạch dữ liệu: loại bỏ dữ liệu trùng lặp, sai sót hoặc không còn giá trị.
Hợp nhất dữ liệu đa nguồn: tích hợp thông tin từ kế toán, ngân hàng, ERP, CRM về một hệ thống chung.
Xây dựng kho dữ liệu tập trung: đảm bảo thông tin tài chính có thể khai thác nhanh chóng, chính xác và an toàn.

Bước 3: Lựa chọn công cụ & thiết lập hệ sinh thái tài chính số

Sau khi dữ liệu đã sẵn sàng, doanh nghiệp cần chọn công cụ phù hợp để triển khai chuyển đổi số tài chính. Đây có thể là phần mềm kế toán số, hệ thống ERP, công nghệ AI hay Blockchain. Việc xây dựng một hệ sinh thái công cụ đồng bộ giúp doanh nghiệp vận hành liền mạch, hạn chế rủi ro và tận dụng tối đa sức mạnh công nghệ.

Xác định nhu cầu công nghệ: lựa chọn công cụ dựa trên mục tiêu kinh doanh và quy mô tài chính.
So sánh, đánh giá giải pháp: phân tích ưu – nhược điểm của từng phần mềm, nền tảng để tìm giải pháp tối ưu.
Kết nối hệ sinh thái: đảm bảo công cụ mới có thể tích hợp với hệ thống hiện có.
Đặt trọng tâm vào bảo mật: ưu tiên công cụ có khả năng bảo mật cao, phù hợp với tiêu chuẩn ngành tài chính.

Bước 4: Xây dựng chiến lược và văn hoá chuyển đổi số

Công nghệ chỉ thành công khi đi cùng chiến lược và văn hóa phù hợp. Doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi số rõ ràng, gắn với tầm nhìn dài hạn. Đồng thời, việc hình thành văn hóa số trong nội bộ sẽ tạo động lực để nhân viên đồng hành, thay vì chỉ coi đây là sự thay đổi bắt buộc.

Xác định mục tiêu chiến lược: đặt ra mục tiêu ngắn hạn và dài hạn trong chuyển đổi số tài chính.
Xây dựng kế hoạch chi tiết: phân bổ nguồn lực, ngân sách và thời gian thực hiện cho từng giai đoạn.
Phát triển văn hóa số: khuyến khích nhân sự chấp nhận đổi mới, coi số hóa là một phần tất yếu trong công việc.
Truyền thông nội bộ: tạo sự thống nhất, đồng thuận từ lãnh đạo đến nhân viên để đảm bảo chuyển đổi số diễn ra suôn sẻ.

Bước 5: Triển khai thí điểm đào tạo nhân sự, chuyển đổi quy trình

Thí điểm là giai đoạn quan trọng giúp doanh nghiệp kiểm chứng hiệu quả trước khi áp dụng toàn diện. Đồng thời, việc đào tạo nhân sự và điều chỉnh quy trình cũng cần được thực hiện song song để đảm bảo con người và công nghệ đi cùng một hướng.

Thực hiện thí điểm quy mô nhỏ: chọn một phòng ban hoặc nghiệp vụ để áp dụng thử nghiệm.
Đào tạo nhân sự: cung cấp kiến thức, kỹ năng sử dụng công cụ số mới.
Điều chỉnh quy trình làm việc: chuẩn hóa lại các bước để phù hợp với hệ thống tài chính số.
Thu thập phản hồi: lắng nghe ý kiến nhân sự để cải thiện trước khi triển khai diện rộng.

Bước 6: Đo lường hiệu quả & tối ưu liên tục

Sau khi triển khai, doanh nghiệp cần đo lường hiệu quả bằng các chỉ số cụ thể để đánh giá mức độ thành công. Chuyển đổi số không phải là dự án một lần, mà là quá trình liên tục cải tiến. Do đó, việc theo dõi, tối ưu định kỳ sẽ giúp hệ thống tài chính số ngày càng hoàn thiện và bền vững.

Đặt ra KPI đo lường: theo dõi các chỉ số như chi phí vận hành, tốc độ xử lý, độ chính xác dữ liệu.
Phân tích kết quả triển khai: so sánh hiệu quả trước và sau khi số hóa.
Xác định điểm cần tối ưu: phát hiện những vấn đề còn tồn tại để điều chỉnh kịp thời.
Cải tiến liên tục: cập nhật công nghệ mới, nâng cấp công cụ và đào tạo bổ sung cho nhân sự.

5. Giải pháp chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính tài chính hiệu quả

Để quá trình chuyển đổi số tài chính mang lại giá trị bền vững, doanh nghiệp cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp từ công nghệ đến con người. Các giải pháp này không chỉ giúp tối ưu quy trình, tăng tốc độ xử lý, mà còn đảm bảo sự minh bạch, chính xác và giảm thiểu rủi ro.

1 - Tối ưu quy trình nghiệp vụ tài chính bằng tự động hóa

Tự động hóa giúp doanh nghiệp loại bỏ các thao tác thủ công, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm chi phí vận hành. Đồng thời, công nghệ này nâng cao tốc độ xử lý dữ liệu và cải thiện độ chính xác trong báo cáo tài chính.

RPA (Robotic Process Automation): Tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại trong kế toán và thanh toán.
Tích hợp hệ thống quản lý: Liên kết dữ liệu giữa nhiều phòng ban để giảm độ trễ.
Giảm sai sót thủ công: Hạn chế nhầm lẫn nhờ xử lý tự động theo chuẩn quy trình.

2 - Xây dựng hạ tầng dữ liệu tập trung và hệ thống phân tích thông minh

Dữ liệu là trung tâm của mọi quyết định tài chính. Việc xây dựng hạ tầng dữ liệu tập trung giúp doanh nghiệp dễ dàng quản lý, khai thác và phân tích thông tin để đưa ra quyết định chính xác, nhanh chóng.

Kho dữ liệu tập trung: Lưu trữ toàn bộ dữ liệu tài chính tại một nguồn duy nhất.
Chuẩn hóa dữ liệu: Đảm bảo thông tin nhất quán, chính xác và dễ khai thác.
Phân tích thông minh: Ứng dụng BI và Data Analytics để hỗ trợ dự báo tài chính.

3 - Ứng dụng AI và Machine Learning trong quản trị rủi ro và khách hàng

AI và Machine Learning mang đến một bước tiến mới trong quản trị tài chính. Các thuật toán thông minh có thể phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ, phát hiện rủi ro tiềm ẩn, đồng thời đưa ra dự báo chính xác hơn so với phương pháp truyền thống.

Phân tích rủi ro: AI giúp doanh nghiệp nhận diện sớm các nguy cơ gian lận, biến động bất thường trong giao dịch. Việc phát hiện nhanh chóng này giúp hạn chế tổn thất và nâng cao tính an toàn tài chính.
Cá nhân hóa dịch vụ: Machine Learning phân tích dữ liệu hành vi và lịch sử giao dịch của khách hàng để đưa ra các gợi ý, dịch vụ tài chính phù hợp. Điều này tạo ra trải nghiệm cá nhân hóa, nâng cao sự gắn bó của khách hàng.
Dự báo tài chính: Các mô hình AI hỗ trợ xây dựng kịch bản dự báo doanh thu, chi phí và dòng tiền. Doanh nghiệp từ đó có thể lập kế hoạch tài chính chính xác, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả quản trị.

4 - Ứng dụng Blockchain trong minh bạch giao dịch và quản lý hợp đồng

Blockchain là công nghệ cốt lõi mang lại sự minh bạch và an toàn trong các giao dịch tài chính. Với đặc tính phi tập trung và không thể chỉnh sửa, blockchain tạo ra niềm tin tuyệt đối trong việc quản lý dữ liệu giao dịch và hợp đồng. Điều này đặc biệt hữu ích đối với doanh nghiệp có khối lượng giao dịch lớn và yêu cầu mức độ an toàn cao.

Minh bạch giao dịch: Mọi giao dịch được ghi lại công khai và xác thực bởi nhiều bên trong mạng lưới.
Chống gian lận: Vì dữ liệu blockchain là bất biến, nên các thông tin giao dịch không thể bị chỉnh sửa hoặc xóa bỏ. Điều này giúp đảm bảo tính toàn vẹn trong hệ thống tài chính.
Quản lý hợp đồng thông minh: Smart Contract cho phép các điều khoản được tự động thực thi khi đủ điều kiện. Điều này rút ngắn thời gian xử lý, giảm chi phí trung gian và hạn chế tranh chấp pháp lý.

5 - Triển khai nền tảng điện toán đám mây (Cloud Computing)

Điện toán đám mây trở thành hạ tầng quan trọng trong chuyển đổi số tài chính nhờ tính linh hoạt và khả năng mở rộng. Doanh nghiệp không còn phải đầu tư lớn vào máy chủ vật lý mà có thể sử dụng dịch vụ lưu trữ, tính toán trực tuyến. Cloud cũng giúp tăng tính linh động, cho phép nhân viên truy cập và xử lý dữ liệu từ bất kỳ đâu, nâng cao năng suất làm việc.

6 - Phát triển năng lực con người và văn hóa số

Công nghệ chỉ phát huy hiệu quả khi con người biết cách vận hành và áp dụng vào thực tiễn. Doanh nghiệp cần chú trọng vào việc đào tạo nhân sự, nâng cao kỹ năng số và thay đổi tư duy quản trị. Một văn hóa số cởi mở, khuyến khích đổi mới sáng tạo sẽ là động lực then chốt để đảm bảo quá trình chuyển đổi số bền vững và thành công.

Đào tạo kỹ năng số: Trang bị cho nhân viên kiến thức và kỹ năng sử dụng các công cụ, phần mềm tài chính số.
Xây dựng văn hóa đổi mới: Khuyến khích nhân viên thử nghiệm ý tưởng mới, áp dụng công nghệ mới trong công việc. Đây là cách thúc đẩy sự sáng tạo và cải tiến liên tục.
Chuyển đổi tư duy quản trị: Ban lãnh đạo cần đi đầu trong việc định hướng, thay đổi tư duy từ quản trị truyền thống sang quản trị số. Việc này tạo ra sự đồng thuận và gắn kết trong toàn bộ doanh nghiệp.

6. Thách thức khi chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính

Chuyển đổi số trong tài chính mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít thách thức mà doanh nghiệp phải đối mặt. Nếu không được xử lý kịp thời, các rào cản này sẽ khiến doanh nghiệp mất nhiều thời gian, chi phí và thậm chí thất bại trong hành trình số hóa.

Thiếu nguồn lực tài chính: Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, gặp khó khăn trong việc phân bổ ngân sách cho hạ tầng công nghệ, phần mềm và đào tạo nhân sự. Điều này khiến lộ trình chuyển đổi bị chậm lại hoặc triển khai không toàn diện.
Nhân sự thiếu kỹ năng số & kháng cự thay đổi: Lực lượng lao động quen với quy trình truyền thống thường lo ngại khi áp dụng công nghệ mới. Việc thiếu kỹ năng số và tâm lý ngại thay đổi khiến tốc độ triển khai chậm, đồng thời ảnh hưởng đến sự đồng bộ trong toàn doanh nghiệp.
Dữ liệu phân tán, thiếu chuẩn hóa: Tài chính thường liên quan đến nhiều nguồn dữ liệu từ kế toán, ngân hàng, đối tác, khách hàng. Nếu dữ liệu bị rời rạc, không đồng bộ, doanh nghiệp sẽ khó phân tích, gây sai lệch báo cáo và ảnh hưởng tới quyết định tài chính.
Lo ngại bảo mật & rủi ro pháp lý: Dữ liệu tài chính là thông tin nhạy cảm, dễ trở thành mục tiêu của tội phạm mạng. Ngoài ra, việc không tuân thủ các quy định pháp lý về lưu trữ và bảo mật có thể dẫn đến rủi ro pháp lý nghiêm trọng cho doanh nghiệp.
Chọn sai công cụ và triển khai rời rạc: Một số doanh nghiệp đầu tư nhiều phần mềm và giải pháp khác nhau nhưng không có sự liên kết. Kết quả là hệ thống tài chính bị rời rạc, khó quản lý và làm tăng chi phí vận hành thay vì tối ưu hóa.

7. Ví dụ doanh nghiệp tài chính chuyển đổi thành công

Trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng cạnh tranh và khách hàng ngày càng kỳ vọng nhiều hơn vào sự minh bạch, tốc độ và cá nhân hóa, nhiều doanh nghiệp tài chính đã lựa chọn chuyển đổi số và ứng dụng AI như một chiến lược sống còn. Dưới đây là ví dụ điển hình về một doanh nghiệp tài chính đã chuyển đổi thành công trong lĩnh vực tài chính.

7.1. Techcombank

Techcombank là một trong những ngân hàng đi đầu ở Việt Nam về chiến lược chuyển đổi số toàn diện, tập trung vào ba trụ cột Số hóa – Dữ liệu – Nhân tài. Từ năm 2021 đến 2023, Techcombank đã đầu tư mạnh vào nâng cấp hạ tầng số, di chuyển nhiều nền tảng lên cloud, xây dựng Khối dữ liệu & phân tích (Data & Analytics), đồng thời thay đổi cách thức làm việc nội bộ hướng Agile để thích ứng nhanh với thay đổi thị trường. Những nỗ lực này đã giúp ngân hàng cải thiện trải nghiệm khách hàng, tăng giao dịch số, và tăng trưởng lợi nhuận, cho thấy chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà là động lực phát triển rõ rệt.

Thành quả mà Techcombank đạt được:

Trong quý II/2025, Techcombank công bố tiền gửi khách hàng đạt 589,1 nghìn tỷ đồng, tăng 18,8% so với cùng kỳ năm trước.
Cùng lúc, tỷ lệ CASA (tiền gửi không kỳ hạn + dư số dư “Sinh Lời Tự Động”) được cải thiện lên trên 41%, phản ánh hiệu quả từ các giải pháp số như Auto Earning.
Trong năm 2025, ngân hàng thu hút thêm ~1,2 triệu khách hàng mới trong 6 tháng đầu năm, nâng tổng số khách hàng lên ~16,5 triệu. Trong đó, 58% khách hàng mới gia nhập thông qua nền tảng số.
Trong quý 1/2025, số lượng giao dịch điện tử của khách hàng cá nhân đạt gần 886 triệu giao dịch, với giá trị giao dịch hơn 2,9 triệu tỷ đồng — lần lượt tăng 30% và 10% so với cùng kỳ năm trước.

Các con số trên cho thấy Techcombank đã tận dụng tốt hạ tầng số và giải pháp tự động để thúc đẩy CASA, thu hút khách hàng số và gia tăng giao dịch điện tử.

7.2. MB Bank

Ngân hàng Quân đội (MB) là một ví dụ tiêu biểu khác về chuyển đổi số thành công, đặc biệt trong việc mở rộng nhanh chóng quy mô khách hàng và số lượng giao dịch số, cùng với mục tiêu trở thành “doanh nghiệp số” vào năm 2026. MB đã xác định chuyển đổi số là chiến lược lõi (core strategy), đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, phát triển app và hệ sinh thái kênh số để phục vụ khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Những bước đi này giúp MB cải thiện hiệu suất hoạt động, giảm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Thành tựu mà MB Bank đạt được:

Tính đến ngày 30/6/2025, tổng tài sản hợp nhất của MB đạt gần 1,3 triệu tỷ đồng, tăng 14,2% so với cuối năm 2024.
Dư nợ tín dụng hợp nhất đạt xấp xỉ 913 nghìn tỷ đồng, tăng khoảng 12,5% trong 6 tháng đầu năm.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, MB ghi nhận lợi nhuận trước thuế hợp nhất khoảng 15,4 nghìn tỷ đồng, tăng ~16,9% so với cùng kỳ.
MB cũng thực hiện cải tiến quy trình, ứng dụng sâu rộng AI, Big Data, chuyển đổi hệ thống lõi và chuẩn hóa thông tin định giá trong nửa đầu năm.
Huy động vốn khách hàng tăng ~9,7% đạt hơn 783.000 tỷ đồng, với tiền gửi không kỳ hạn (CASA) chiếm ~37,9%, tương đương ~297.000 tỷ đồng.

MB đã thể hiện rõ bước tiến trong chuyển đổi số qua việc tích hợp AI, Big Data vào hệ thống lõi, cải tiến quy trình và đẩy mạnh giao dịch khách hàng số.

Có thể thấy, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính chính là chìa khóa mở ra cơ hội tăng trưởng vượt bậc cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số. Tuy nhiên, để thành công, doanh nghiệp cần lựa chọn lộ trình phù hợp, công cụ đúng đắn và đối tác công nghệ uy tín. Qua bài viết trên, AI First mong rằng sẽ giúp doanh nghiệp trên hành trình số hóa tài chính, giúp tối ưu nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và gia tăng giá trị bền vững.